Cytoplazma
© - artykuł chroniony prawem autorskim autor: Jan Paweł Jastrzębski
|
Skład cytoplazmy
Podstawowym składnikiem cytoplazmy jest woda, stanowi ona około 75% jej składu chemicznego.
Konsystencja cytoplazmy w naturalnych warunkach środowiskowych określana jest pojęciem zol i przypomina fazę pośrednią między galaretką a kisielem.
Cytoplazma jest zarówno roztworem rzeczywistym (rozpuszczone są w niej substancje rozpuszczalne w wodzie jak: cukry proste i oligosacharydy, niektóre witaminy, sole mineralne itp.) jak i zawiesiną substancji nierozpuszczalnych w wodzie (tłuszcze, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E i K), część soli mineralnych, polisacharydów itp) oraz dużych cząsteczek koloidowych (głównie koloidy białkowe oraz kwasy nukleinowe). Ze względu na charakter koloidalny, czyli występowanie fazy rozproszonej i rozpraszającej jako oddzielne przemieszane fazy fizyczne w cytoplazmie zauważalny jest efekt Tyndalla (rozpraszanie światła z środowisku koloidalnym).
Właściwości cytoplazmy
Podstawową właściwością fizyczną cytoplazmy jest jej konsystencja. Jak już wspomniano poprzednio jest to zol, który w pewnych warunkach może przechodzić w żel (jest to proces odwracany). Ta podstawowa właściwość wynika głównie z faktu, iż cytoplazma jest strukturą wodnistą i zapewnia środowisko wodne wewnątrz komórki. Sam fakt przejścia zolu w żel i odwrotnie zależy od temperatury, stężenia substancji koloidowych oraz rozmieszczenia ładunków.Ĺadunek elektrochemiczny cytoplazmy pochodzi od jonów substancji rozpuszczalnych w wodzie (czyli zależy od pH), od zdysocjowanych grup białkowych oraz od jonów i dipoli zaadsorbowancych na powierzchni cząsteczek koloidowych.
Równomierne rozmieszczenie jonów i ładunków wewnątrz cytoplazmy wiąże się z zapewnieniem jej naturalnej konsystencji, czyli zolu. Przy zaburzeniu tej równowagi zastępuje przejście fazy w żel. Jeżeli cząsteczkę koloidalną pozbawi się otoczki hydratacyjnej (zobacz budowa cząsteczki koloidalnej) lub ładunku albo do roztworu wprowadzi się jony o przeciwnym ładunku niż istniejące tam cząsteczki koloidów nastąpi koagulacja, czyli łączenie się koloidów w duże agregaty i powstanie żel.
strona: 1 2 3 4