Lipidy
© - artykuł chroniony prawem autorskim autor: Jan Paweł Jastrzębski
|
Grupa związków organicznych zaliczanych do lipidów w ostatnich latach zmieniała się na tyle, że nadal w różnych Ĺşródłach istnieją różne definicje i często nie zbieżne podziały tłuszczowców.
Niektórzy nauczyciele wymagają od uczniów podziału lipidów na:
- tłuszcze proste (estry glicerolu i kwasów tłuszczowych)
- tłuszcze właściwe
- tłuszcze płynne (nienasycone)
- tłuszcze stałe (nasycone)
- woski
- tłuszcze złożone (zawierają grupy nie lipidowe, zazwyczaj hydrofilowe)
- fosfolipidy
- glikolipidy
- terpeny (czyli lipidy izoprenowe)
Obecnie do grupy lipidów zalicza się więcej związków chemicznych a estry glicerolu i kwasów tłuszczowych są jedynie podgrupą całej rodziny. Według obecnej definicji lipidy to wszystkie związki chemiczne zawierające kwasy tłuszczowe oraz same kwasy tłuszczowe. Kwasy tłuszczowe to kwasy karboksylowe o większej niż 4 liczbie atomów węgla w cząsteczce. Dokładniej są to kwasy monokarboksylowe, czyli zawierające tylko jedną grupę karboksylową -COOH:
Kwasy tłuszczowe dzieli się ze względu na obecność oraz ilość wiązań nienasyconych w łańcuchu węglowym na:
- kwasy nasycone
- kwas masłowy C3H7COOH
- kwas kapronowy C5H11COOH
- kwas kaprylowy C7H15COOH
- kwas kaprynowy C9H19COOH
- kwas laurynowy C11H23COOH
- kwas mirystynowy C13H27COOH
- kwas palmitynowy C15H31COOH
- kwas margarynowy C16H33COOH
- kwas stearynowy C17H35COOH
- kwas arachidowy C19H39COOH
- kwas behenowy C21H43COOH
- kwas lignocerynowy C23H47COOH
- kwasy nienasycone
- jednonienasycone (zawierają jedno wiązanie nienasycone)
- kwas oleinowy
- kwas palmitooleinowy C15H29COOH
- kwas oleinowy C17H33COOH
- kwas erukowy C21H41COOH
- kwas nerwonowy C23H45COOH
- kwasy wielonienasycone
- kwas linolowy C17H31COOH
- kwas a-linolenowy C17H29COOH
- kwas a-linolenowy C17H29COOH
- kwas arachidonowy C19H31COOH
Test:
Fosfolipid zawiera:
a) cząsteczkę ATP (adenozyno trójfosforanu)
b) nie ma prawidłowej odpowiedzi
c) resztę kwasu ortofosforowego
d) fosfor cząsteczkowy (substancja świeci w ciemności)
Rozwiązanie
Konsystencja (to czy substancja jest stała czy płynna) glicerydów nie zależy od:
a) objętości próbki substancji
b) uwodornienia kwasów tłuszczowych
c) ilości wiązań nienasyconych w węglowym łańcuchu kwasu tłuszczowego
d) temperatury
Rozwiązanie
Charakterystyczne wiązanie chemiczne definiujące częściowo lipidy to:
a) Wiązanie estrowe
b) Wiązanie glikozydowe
c) Wiązanie peptydowe
d) Wiązanie jonowe
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły: | |
• Cukry • Lipidy • Białka • Kwasy nukleinowe Tagi: |