Ogólna budowa wirusów

© - artykuł chroniony prawem autorskim autor: Aneta Jastrzębska


                        

Podstawowa i wspólna cecha wszystkich wirusów to bezkomórkowa budowa. Formy te posiadają jedynie jedno- lub dwuniciowy kwas nukleinowy (DNA, RNA bądĹş jedno i drugie w zależności od fazy jaką przechodzi w danym momencie wirion) zamknięty w białkowej kapsule zwanej kapsydem, której strukturalne jednostki mogą formować polipeptydowy łańcuch - kapsomer. Otoczka ta wraz z nicią nukleową noszą nazwę nukleokapsydu. Dodatkowo niektóre wiriony posiadają białkowo-lipidową osłonkę, której część glikoproteinowa ma pochodzenie wirusowe, a część lipidowa jest utworzona za pomocą błony komórkowej gospodarza. Osłonka ma za zadanie ułatwić proces penetracji wiriona do komórki żywiciela i bardzo często posiada do tego celu niezbędne enzymy ułatwiające rozpuszczanie błon lub ścian komórkowych.

Kształt kapsydu może przypominać kulę (budowa kulista), spiralę (budowa helikalna), gdzie otoczka białkowa układa się na około kwasu nukleinowego w sposób schodkowy tworząc kapsomer, bądĹş też jednostki białkowe mogą tworzyć formę dwudziestościanu (budowa kubiczna) - tak jak w przypadku większość bakteriofagów.

Wielkość wirusów jest bardzo zróżnicowana (od 20 do 200 nm). Są to twory tak małe, że nie sposób dojrzeć ich pod zwykłym mikroskopem świetlnym. Oceny ich rozmiaru dokonuje się za pomocą specjalnych filtrów(wirusy przesączalne np. mozaiki tytoniu są tak małe, że nie są zatrzymywane nawet przez filtry porcelanowe o bardzo drobnych porach), sedymentacji w ultrawirówkach bądĹş mikroskopii elektronowej.





Zobacz inne artykuły:
Wirusy - wiadomości wstępne
Ogólna budowa wirusów
Bakteriofagi
Wirusy zwierzęce (retrowirusy)
Wirusy roślinne i wiroidy
Priony

Tagi: